Diş etlerinin çekilmesi nedeniyle dişlerin hassaslaşması, diş eti hastalığı, diş ve özellikle diş kökü çürümesi, diyabet ve bazı ilaçların kullanımı nedeniyle ağız kuruluğu ilerleyen yaşlarda insanlarda ağız ve diş sağlığının önemli sorunlarından yalnızca birkaçıdır.
Diş Eti Hastalığı
Diş etleri, oluşan plak ve diş taşları nedeniyle enfekte olduğunda diş eti hastalıkları olur. Diş eti iltihaplanması, kızarık ya da kanayan diş etleri ile kendini belli eder. Diş eti hastalığı yaşlı yetişkinler için önemli bir sorundur. Dişlerin üzerinde biriken plaklar ve sonrasında oluşan tartarlar yaşamın erken evrelerinde doğru ağız ve diş bakımı yapılmaması nedeniyle oluşur. Diş hekiminizin yapacağı basit bir diş taşı temizliği yada ilerlemiş diş eti problemlerinde de cerrahi müdehaleler ile dişlerinizi daha uzun süre kullanabilirsiniz. Tabii ki bu arada iyi bir ağız bakımı ve rütin diş hekimi kontrolleri çok önemlidir.
Kök Çürükleri
İleri yaşlarda yetişkinlerin diş etlerinin çekilmesi nedeniyle açığa çıkmış kök yüzeyleri özellikle diş eti seviyesinde çürüyebilir. Kök seviyesinde olan bu çürükler bazen ciddi ağrılara neden olsa da bazen sinsi bir şekilde ilerler. Eğer diş eti çekiliyorsa kök yüzeyleri diş minesinden daha yumuşak olduğundan ve daha çabuk çürüyebilir. Kök çürükleri hızlıca dişlerinizin sinirlerine ulaşarak iltahaplanmaya yada dişin çürük hizasından kırılmasına sebep olabilir.
Diş hekiminiz bu çürüklerin tedavisini (dolgusunu) yaparak sorununuzu çözebilir. Bazı durumlarda bu dişlere kanal tedavisi ve kaplama yapılması da gerekebilir. Devamında iyi diş taşı temizliği , küretaj ve hastanın kendi ağız bakımı gereklidir.
Diş Çürüğü
Ağız bakımının yetersiz olduğu durumlarda her yaşta olduğu gibi ileri yaşlarda da çürük oluşabilir. Kırılmış, çatlamış veya sızdıran dolguların altında kolayca çürükler oluşabilir. Daha önce yapılmış dolguların altında sekonder çürük denilen ikincil çürükler oluşmuş olabilir ve bu yüzden dolguların değiştirilmesi gerekebilir. Ağrı hissetmeseniz dahi düzenli diş hekimi kontrolleri ile bu çürüklerin erken teşhisi çok önemlidir.
Hassas Dişler
Yıllar boyunca bizim beslenmemizde önemli rol oynayan dişlerimiz; bazen sert şeylerin çiğnenmesi, bazen sıcak soğuk yiyeceklerin arka arkaya tüketimi, bazen asitli yiyeceklerin etkisi, bazen de sert ve hatalı fırçalama ile çatlayabilir, erezyona uğrayabilir. Florlü diş macunları, hekimlerin flor uygulamaları çözüme ulaşılabilir.
Kuru Ağız
Diyabet gibi bazı hastalıklar ve kimi hastalıklar için(kanser ve tansiyon) kullanılan ilaçlar sonrasın ağızda yeteri kadar tükürük olmayabilir. Yaş ilerledikçe, farklı rahatsızlıklardan dolayı alınan ilaçların da etkisiyle daha sık karşılaşılan bir ağız sağlığı problemidir. Tükürük dişlere zarar verebilecek olan bakteri ve asitleri nötralize etmeye yardımcı olur. Kuru ağız, diş ve diş köklerinde çürüğe yol açarak diş kaybına sebep olabilir.
Şekersiz sakız çiğnemek yada bol sıvı tüketmek ağız kuruluğu ile baş etmenin yollarından olabilir. Ayrıca lifli ve şekersiz yiyeceklerde faydalı olabilir. Kullanılan ilaçların yerine ağız kuruluğu oluşturmayacak ilaçlar verilmesi konusunda kar zarar ilişkisine göre hekiminizden tavsiye alabilirsiniz.
Dikey boyut kayıpları
Özellikle dişeti problemleri ileri yaşlarda çoklu diş kayıplarına sebep olabilir, bu sebeple total diş kayıplarında dikey boyut kaybı oluşabilir. Bu durumda yapılan protezler sadece estetiği değil aynı zamanda fonksiyonu da sağlaması beklenir. Ancak en önemli unsur protezlerin çiğneme düzleminin eklemlerin durumuna ayarlanması gerekir. Protezlerin çiğneme düzlemi gerektiği gibi olmaz ise eklem ağrıları oluşabilir ve bu ağrılar kalıcı olabilir. Bu sebeple yapılacak protezlerin ihtiyacı karşılayacak şekilde oklüzyonu ayarlanmalıdır. Protelerin dişlerinde erime olduğunda protez yenilenmelidir.
Ayrıca bireylerin kendi dişlerinin erimesi sonucunda da dikey boyut kaybı oluşabilir. Bu durumda diket boyut kaybını karşılayacak protetik tedaviler yapılmalıdır.
Ağız kanserleri
İleri yaşlardaki bireylerde ağız kanseri riski oldukça yüksektir. Ağız kanseri lezyonları başlangıç döneminde ağrısızdır ve bu sebeple de ihmal edilebilirler. Kanser ilerleyerek sağlıklı ağız dokularında harabiyet oluşturdukça ağrı şikâyeti de başlar. Kişinin ağız kanserini fark etmesi güç olabilir. Ağız kanserleri, çoğunlukla alt dudak olmak üzere ağzın içinde, gırtlak bademcikler veya tükürük bezlerinin arkasında oluşan kanserleri kapsıyor.
Ağız kanserlerinin kesin nedeni tam olarak bilinmez. Bununla beraber, tütün ürünleri, alkol ve özellikle ağız dışı bölgelerde (dudak gibi) fazla güneş ışığına maruz kalınması gibi faktörlerin kanser riskini arttırdığı bilinmektedir.
İleri yaşlarda artan ağız ve diş sağlığı sorunlarını erken teşhis etmek ve problemleri önlemek için diş hekimi kontrolleri ihmal edilmemelidir. Diş hekiminin tavsiyelerini dikkate alarak gerekli tedavileri yaptırarak dişlerinizi hayat boyunca korumanız ve dişlerinizle yaşamanız mümkün
Leave a Reply